“เออ ชั้นไปหาจิตแพทย์มาอะ”
เมื่อหลายคนได้ยินคำนี้แล้ว ความรู้สึกแว็บแรกที่แปล็บเข้ามาคืออะไรคะ?
ตกใจ?
กลัว?
ไม่แน่ใจ?
มันอาจจะมีหลายๆความรู้สึกปะปนกันไป แต่ว่า การตอบสนองแรกของทุกคนส่วนใหญ่ (เท่าที่เคยเจอมา) จะเป็น
“เฮ้ย!!!!! ขนาดนั้นเลยหรอแก”
มันเป็นอารมณ์ที่เหมือนปนๆกันในหลายๆอย่าง ผู้คนส่วนใหญ่พอได้ยินว่าคนๆนึงไปหาจิตแพทย์ มักจะคิดกันไปไกลเกินนนนนนนนนน มักจะคิดกันว่า
“มันเป็นบ้าหรือเปล่าวะ”
อยากจะให้ลองคิดว่า คำว่า “บ้า” ในภาษาไทย หมายถึงอะไร
หลายคนอาจจะคิดถึง โรงพยาบาลศรีธัญญา ทันที เพราะเป็นสถานที่ คนคิดว่า รักษาคน “บ้า”
ความหมายของคำว่า “บ้า” ในภาษาไทยน่าจะหมายถึง อาการณ์ทางจิตที่เข้าขั้นรุนแรง ประเภท เห็นภาพหลอน ได้ยินเสียงหลอน พูดกับตัวเอง อยู่ในโลกที่ไม่เป็นความจริง แต่ทั้งหมดนี้คำว่า “บ้า” ไม่สามารถครอบคลุมอาการทางจิตอื่นๆได้
อาการณ์ทางจิตอื่นๆ? หมายความว่าไงอะ? ฟังดูไม่ค่อยดีเลยเนอะ ว่ามะ?
ลองมายกตัวอย่างกับสิ่งที่เรียกว่า “อาการทางจิต” กันดีกว่า
เมื่อคนเราอกหัก ร้องไห้ ขังตัวเองอยู่ในห้อง ไม่ออกไปข้างนอก ไม่สนใจทำอะไร วันๆนั่งแต่เศร้าเสียใจ นอนไม่หลับ พักผ่อนไม่เพียงพอ บางคนเสียใจจนไม่กินอาหาร หรือบางคนเสียใจ ก็กินเอาๆ บางคนมีความคิดว่า อยากตาย คนเรามักคิดว่่า นี่คือสิ่งปกติที่คนอกหักเขาเป็นกัน เพราะคิดว่าชั้นไม่เป็นไร เพราะชั้นไม่ได้ “บ้า” ชั้นไม่ได้เพ้อ ชั้นไม่ได้พูดกับตัวเองคนเดียว ชั้นไม่ได้เห็นภาพหลอน ชั้นยังมีสติดีสมบูรณ์
คุณผู้อ่านคะ คุณคิดว่า สภาวะนี้คือสภาวะอะไรคะ? เพราะคนส่วนใหญ่เมื่ออกหักก็จะมีอาการประมาณนี้ คนเลยคิดว่ามันเป็นเรื่องปกติและสมเหตุสมผลที่คนจะเป็นกัน แต่ในทางจิตเวชแล้ว เขาประเมิณอาการนี้ว่า “สภาวะซึมเศร้า” ก็เนืองๆกับโรคซึมเศร้านั่นหล่ะคะ แล้วแต่ว่าคนเราจะไปถึงเลเวลไหน น้อยก็มี มากจนถึงขั้นตัดสินใจปลิดชีวิตตัวเองก็เห็นกันบ่อย
นี่คือสภาวะที่เรียกว่า สุขภาพจิตไม่ปกติ ฟังดูเหมือนเข้าขั้นรุนแรง แต่ลองคิดว่า เมื่อเราป่วย ร่างกายอ่อนแอ คออักเสป ไอ เราก็คิดว่า เออ ร่างกายเราไม่ปกติอย่างที่เราเคยเป็น จิตใจก็เหมือนกันคะ เมื่อสุขภาพจิตแข็งแรง เราก็จะมีความรู้สึกโปร่งโล่งสบาย แต่เมื่อสุขภาพจิตไม่ปกติ หรือ สุขภาพจิตป่วย เราก็จะมีอาการหลายๆอย่างออกมา แต่คนส่วนใหญ่ก็ไม่ค่อยรับรู้ถึงความผิดปกติของสภาพจิตใจ เพราะคิดว่ามันเป็นเรื่องปกติ ก็มันไม่ได้ร้ายแรงอะไรหนิ ชั้นไม่ได้เพ้ออออออออ
ถ้าให้พูดให้เข้าใจมากขึ้น ก็จะบอกว่า สิ่งไหนที่คนคุ้นเคย เคยชิน พอมาเจอสิ่งที่ไม่คุ้น ไม่รู้จัก ไม่เคยเจอ แตกต่าง คนส่วนมากก็มักจะคิดว่ามันผิดปกติ เมื่อเราดำเนินชีวิตที่ล้อมรอบไปด้วยสิ่งคุ้นเคย เราก็จะสร้างกรอบความคิดยึดติดกับความคุ้นเคยของเราขึ้นมา ยกตัวอย่างเช่น ร่างกายป่วย เป็นเรื่องปกติ เพราะคนก็ป่วยกัน เจอกันตั้งแต่เด็กยังแก่ แต่คนสุขภาพจิตป่วย มันไม่มีคนมาบอก แถมบางคนไม่รู้ตัวว่าด้วยซ้ำสุขภาพจิตไม่ดี ไม่มีใครออกมาบอก คนส่วนใหญ่เลยไม่ค่อยตระหนัก บางคนอาจจะเคยเจอคนที่ โมโหร้าย ทำร้ายร่างกาย คนเราก็จะคิดกันไปแค่ว่า เออ คนนั้นมันนิสัยไม่ดี มันแย่ อย่าไปเข้าใกล้ แต่ใครจะออกมาบอกโต้งๆว่า สาเหตุที่เป็นแบบนั้น ก็เพราะว่า สุขภาพจิตเขามีปัญหา งานวิจัยทั่วโลกเขาวิจัยออกมาว่า เมื่อระบบประสาททำงานผิดปกติ มันก็ส่งผลถึงอาการทางจิตและ เมื่อมีอาการป่วยทางจิต ก็จะส่งผลต่อ พฤติกรรมที่คนธรรมดาทั่วหาว่าแปลก
เพราะฉะนั้นแล้ว สุขภาพจิตป่วยถือเป็นเรื่องปกติ เพราะคนก็เป็นกัน ไม่อยากให้ไปคิดถึงขนาดที่ว่า โออออออออออออออออออออ มันรุนแรง ชั้นมันตัวประหลาด จิตป่วย คนอื่นเขาไม่เป็นกัน อยากจะให้กำลังใจว่า คนทั้งโลกก็มีกันคะ มีเวลาดี และเวลาไม่ดี ก็เหมือนร่างกาย ที่วันนี้แข็งแรง แต่พรุ่งนี้ถ้าดันกินอาหารสกปรก ก็อาจจะป่วยได้
การดูแลรักษาแต่เริ่มแรกเมื่อป่วย ถือเป็นเรื่องที่ควรทำ เพราะว่าสุขภาพจิตไม่เหมือนสุขภาพร่างกาย อย่ารอให้ป่วยหนัก เพราะมันจะใช้เวลานานนับปีกว่าจะหาย หรือ มันอาจจะกลายเป็นแผลใจตลอดชีวิต
ถ้าใครอยากใช้ชีวิตอย่างสุขภาพกายและใจดี ก็ควรจะดูแลตัวเอง และรู้ว่าเมื่อไรเราควรจะเข้ารับการรักษานะจ๊ะ
What will you react when someone is telling you to go to see therapist?
Is that hard to accept that you are having a mental health problem?
Will you resist to go? Will you say “no! I am fine” Will you become more defensive?
Will you think you can handle your problem by yourself?
Why you resist to accept? Is that hard to accept that your mental health is unhealthy?
I understand it is hard to accept that you are having trouble with your mental. But let’s be more simple. Mental health is needed to take care as well as your health. If you have mental health problem, it doesn’t mean you are a freak! It is simple to have it. It is like when you get sick or flu. Most people might not realize or aware that their mental health is not healthy because it was blended with your personality. For example, when you break up, you isolated, eat less or too much, no energy to do anything, want to be in the room and cry. We (therapists) see these are depressive symptoms. In contrast, most people see, this is just the symptoms after broken heart. It is normal to have it. Well, yes this is normal they were right. But when we identify this is psychobabble most people might freak out. When people face something that they are not familiar (like talking with psychobabble language), they tended to get panic. Their live is simple and live with all the familiar things so this affect people thought. Most people has a curtain way of thinking because they get familiar with what they experience, information, and living. Therefore, when they found something unfamiliar, they tend to think, this is strange. However, the unfamiliar thing doesn’t mean it never happen in this world. It doesn’t mean it is strange.
In conclusions, having mental health issue, doesn’t mean you are crazy or a freak. It is just like when you get sick and you need some help before the symptoms will be more serious. Seek the therapist since your problem is not getting serious.
